Page 79 - TMD_Haziran_Temmuz_2020
P. 79
Madenleri ve madenciliği yöneten esas ka- • Çevre Koruma Kanunu lanması, yönetimi, korunması ve bütün grubu metaller); diğer metaller (kalay,
nun “Ç.H.C. Maden Kaynakları Kanunu”- • Su Kirliliği Koruma ve Kontrol Kanunu doğal kaynakların rasyonel kullanımından volfram, antimon), nadir toprak ele-
dur “Mineral Resources Law of the People’s • Arazi Yönetimi Kanunu da sorumludur. mentleri ve kıymetli taşlar (gemstones).
Republic of China”. • Grup C. “Kısıtlı” Projelerden radyoak-
İlgili Bakanlık ve Madenlerin Yerel Mevzuat tif mineraller içerenlerle, boromanye-
Bu kanun 1986 yılında kabul edilmiş ol- Yönetimi zitler ve selestitler.
makla beraber 1996 yılında yapılan deği- Çin’de merkezi hükümetten ayrı olarak İl • Grup D. Grup A., B., C.’ye girmeyen
şikliklerle tadilata uğramış ve bu tadilat Çin’de Anayasaya göre bütün maden kay- Kongreleri ve Otonom İdareler gibi yerel madenler Bakanlık yabancı sermaye
1997 yılında yürürlüğe girmiştir. Tadilat- nakları devletin hüküm ve tasarrufunda yönetimlerin de madenlerin faaliyeti ile tarafından işletilmeye açık madenler
MADENCİLİK VE HUKUK
tan amaç madenciliğin ülke kalkınmasına olması dolayısıyla Devlet Konseyi (Hü- ilgili bazı yetkileri vardır. Eyalet hükümet- için arama ruhsatı müracaatı da kabul
katkıda bulunması, kalkınma planlarında- kümet) devlet adına maden yataklarının lerine, Otonom Bölgelere ve Belediyelere, etmekte ve onaylamaktadır. Yabancı
ki hedefleri tutturmak, yabancı sermayenin kontrolünü elinde tutar. merkezi hükümetin kontrolünde olmak sermayenin elde ettiği işletme ve arama
madencilik endüstrisine yatırım yapmasını üzere Arazi ve Doğal Kaynaklar Bakanlı- haklarının Bakanlığın onayı ile devre-
kolaylaştırmak, yeni ve gelişmiş teknoloji- Eyaletler, Otonom (muhtar) bölgeler, bele- ğı’nın ilgilenmediği rezervi küçük ve orta dilmesi mümkündür.
nin, modern metotların madenciliğe uygu- diye idareleri ile birlikte merkezi hüküme- büyüklükteki “Bitümlü şistler, manganez,
lanmasını sağlamaktır. tin “Arazi ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı” krom, demir ve kükürt” gibi madenlerin Çin’de yabancı sermayenin (merkezi Hü-
ve bu bakanlığın yerel büroları madenlerin arama ruhsat müracaatları yapılabilir. “Kü- kümet nezdinde) bir arama ruhsatı ala-
Çin Halk Cumhuriyeti Maden Kaynakları kontrol ve yönetiminde yetkili ve sorum- çük Çap”taki (Small-scale) Maden İşletme- bilmesi için yerine getirilmesi gereken
Kanunu 50 maddeden oluşmaktadır. Mad- ludurlar. 1997 yılından daha önceleri bu lerinden valiler ve yerel yönetim yetkilileri genel prosedür 7 adımdan oluşur.
deler ana ilkeleri belirlemektedir. Uygula- bakanlığın adı (Jeoloji ve Maden Yatakları sorumludur. Şöyle ki:
maya ilişkin yönetmelikler aşağıda diğer Bakanlığı) idi.
mevzuatla birlikte verilmiştir. Yabancı Sermaye İle İlgili • Adım 1 - Bakanlıkta istenilen arama
Maden yataklarının aranması ve işletilmesi Mevzuat alanının soruşturulması.
Madenler ve madencilikle ilgili diğer mev- genellikle devlet kuruluşları eliyle olmak- • Adım 2 - Tasarlanan aramacı kurulu-
zuat ise şunlardır: tadır. Yahut son zamanlarda olduğu gibi Bakanlık yabancı sermayenin maden ara- şun (ortaklığın) belirtilmesi.
Çin-Yabancı Sermaye Ortak Yatırım Te- ma müracaatı yapmasına onay vermek- • Adım 3 - Bakanlığa bir arama (veya iş-
• Maden Kaynakları Kanunu ile İlgili Yö- şebbüsleri kanalıyla da yapılmaktadır. tedir. (Ancak genellikle sermayedarların letme) ruhsatı için başvuru yapıl ması.
netmelikler tümünün yabancı olması tercih edilme- • Adım 4 - Dış Ticaret ve Ekonomik Ko-
• Madenlerden Devlet Hakkı Alınması Hükümet, Genel Devlet Planı gereği ma- mektedir.) Yabancı sermayeye açık maden ordinasyon Bakanlığına (yahut bu Ba-
Hakkındaki Yönetmelik den bölgelerinin planlaması çerçevesinde türleri belirlenmiştir. kanlığın yerel bürolarına) arayıcı kuru-
• Madenlerde Çevre Koruma İdaresi Yö- ulusal ekonomi için önemli olan maden- luş (veya ortaklığın) yetkilendirilmesi
netmeliği leri ve önceden belirlenmiş özel bazı ma- Aşağıdaki dört grup madenden üçü yaban- ve onayı için başvuru yapılması.
• Maden Yatakları İçin “Blok Sistemi” denleri, uzman devlet kurumlarının onayı cı sermayeye açıktır. Bunlar 1., 2., 4.’teki • Adım 5 - Faaliyet (çalışma) izninin
Kullanılarak Maden Arama Ruhsatı olmadan özel kurum ve kişilere arama ve Grup A, Grup B, Grup D, de olan maden- alınması.
Tescil Yönetmeliği işletme ruhsatı vermemektedir. lerdir. Grup C, yabancı sermayeye açık de- • Adım 6 - Bakanlığa bir arama (veya iş-
• Maden Arama ve İşletme Lisans veya ğildir. Her grubun özel şartları vardır. letme) ruhsatı için müracaat.
Ruhsatlarının Devir Yönetmeliği 1996’dan önce “Maden Yatakları Kanunu” • Adım 7 - Bakanlığa bir arazi kullanımı
• Maden İşletme Ruhsatı Tescil Yönet- yabancıların maden yatırımına hiç izin • Grup A. (“Teşvikli” Projeler)-Kömür izni için başvuru yapılması.
meliği vermiyordu. Ancak o tarihten sonra ka- ve birlikte bulunan minerallerin üre- - Dış Ticaret ve Ekonomik Koordinas-
• Maden Yatakları Yönetmeliği nunda yapılan değişikliklerle aşağıdaki pa- tilmesi ve hazırlanması; demir cevheri yon Bakanlığı ve Devlet Çevre
• Ç.H.C. Maden Kaynakları Vergisi Ka- ragraflarda açıklanan şekilde yabancı kişi madenciliği ve zenginleştirilmesi; baz - Koruma İdaresi 1993 yılında yabancı
nunu ve kuruluşların da bu alanda yatırım yap- metaller (bakır, kurşun, çinko ve alü- sermayeyi ilgilendiren “Çevre
• Ç.H.C. Gelir Vergisi Kanunu masına izin verildi. Maden sahiplerinin çe- minyum) ve metalik olmayan mineral- - Koruma Yönetimi” konusunda ortak
• Ç.H.C. Katma Değer Vergisi Kanunu şitli maden hakları ve kazanımları Ç.H.C. ler. bir tebligat yayınlamışlardır.
(1994) Hükümetinin koruması altındadır. Arazi • Grup B. (“Kısıtlı” Projeler)-Koklaşan
• Ç.H.C. Kurumlar Vergisi Kanunu ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Hükümetin kömür madenciliği; bakır izabe ve rafi- Madencilik alanında Yabancı sermaye
(1994) (Devlet Konseyinin) bir organı olarak, do- nasyonu; asil metaller madenciliği, iza- teşvik tedbirleri alınmaya 21. Yüzyılda
• Yabancı Şirketler ile İlgili Kurumlar ğal kaynakları oluşturan arazinin, maden be ve rafinasyonu (altın, gümüş, platin da devam edilmektedir. Hatta tek başına
Vergisi Kanunu (1991) yataklarının, denizaltı yataklarının, plan- yabancı sermayeli ortaklıkların (Çinli
- 78 - - 79 -
TMD MADEN - SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ TMD MADEN - SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ