Page 50 - TMD_Nisan_2020
P. 50
EMTİA DÜNYASI
ve % 0,3’e kadar karbon içeren 200 serisi paslanmaz içerir. Dubleks kalitelerin iki fazlı yapısı, onları diğer oyuklaşma ve aralık korozyonu gibi sağladı. Elektrikli el aletleri ve dijital kameralara adapte olmaları taşı-
çelikler, 300 serisi yerine kullanımı kısmen ikame östenitik kalitelerden doğal olarak daha güçlü kılar. lokal korozyonun başlamasına neden nabilir cihazların tüketici tercih potansiyelini ortaya çıkardı, sonuçta
edebilen uygun maliyetli bir alternatif olarak kabul Biraz daha yüksek krom içerikleri, standart derecelere olabilir. Hem molibden hem de azot, çalışma ve yaşam tarzımız radikal biçimde değişti. Li-iyon piller için ilk
edilmektedir. Demir - çelik teknolojisindeki gelişme- kıyasla biraz daha gelişmiş korozyon direnci sağlar. klorürlerin varlığında çukurun başla- ticari uygulamalar başlangıçta video kameralarda ortaya çıktı ve sonra
ler, güçlü bir östenit oluşturucu madde olan azotun ve masına karşı direnci arttırır. Nikel, baş- akıllı telefonlarda, dizüstü bilgisayarlarda ve şimdi kullandığımız diğer
manganezin çeliğe kontrollü bir şekilde eklenmesine Çöktürme Sertleştirme (PH) Kalite Çelikleri: Çöktür- latma aşamasını etkilemez, ancak hem birçok taşınabilir cihazda görüldü. Nikelin pillerde kullanılmasının en
izin vermiştir. Bu gelişmeler, tüm nikelin ostenitik ya- me Sertleştirme (PH) Kalite Çelikleri ısıl işlem yoluyla oyuklaşmanın hem de çatlak korozyo- büyük avantajı, daha düşük maliyetle, daha yüksek enerji yoğunluğu
pıdan uzaklaştırılabileceğini düşündürse de, bugün pi- yüksek mukavemet de geliştirebilir. PH derecelerinin nunun yayılma hızının azaltılmasında ve daha fazla depolama kapasitesi sağlanmasıdır. Nikel içeren pil tek-
yasada bulunan tüm yüksek manganlı östenitik kaliteler çeşitli aileleri vardır, ancak hepsi nikel içerir. Martensi- önemlidir. nolojisindeki gelişmeler, her bir kWh pil depolama maliyetinin daha
hala önemli bir nikel ilavesine sahiptir. tik ailenin aksine ısıl işlem bir söndürme aşaması içer- rekabetçi olmasına yardımcı oldu. Rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir
mez. Parlaklık: İlk bakışta, tüm paslanmaz enerji kaynaklarından aralıklı enerji üretiminin depolama maliyeti gün
Ferritik Paslanmaz Çelikler (400 Serisi): Ferritik çe- çelik kaliteleri benzer görünse de, aynı geçtikçe azalarak daha rekabetçi hale geldi, böylece bu tür enerjilerin
likler, molibden, alüminyum veya titanyum gibi diğer Nikel’in Sağladığı Östenitik Doku şekilde parlatılmış yüzey kaplamaları- fosil yakıtları ikame etmesi kolaylaştı.
alaşım elementleriyle birlikte, eser miktarda nikel, % Yapısının Karakteristikleri nın yan yana karşılaştırmaları renk ve
10,5-27 krom, % 0,1’den az karbon içerir. 405, 409, 430, parlaklık bakımından farklılıklar gös- Nikel’in Şarj Edilebilir Pil Teknolojilerinde Önemi
442 ve 446 bu grupta yeralan en tipik ürünlerdir.Bu Şekillendirilebilirlik: Östenitik yapının karakteris- terir. Görünüm ve estetik nitelikler her
manyetik çelikler ısıl işlemle sertleştirilemez, soğuk iş- tikleri paslanmaz çeliklere iyi gerilme sünekliği ve iyi zaman bir zevk meselesi olacaktır; an-
lemle güçlendirilebilir. Nikel içeriğini azaltarak hiç ös- şekillendirilebilirlik verir. Bu iyi şekillendirilebilirlik, cak tüketiciler genellikle 300 serisinin
tenit içermeyen kaliteler üretilebilir. Östenitik kaliteler mutfak lavaboları, tencere ve tavalar gibi ürünler için popülaritesinin şahit olduğu gibi daha
tipik olarak daha iyi genel korozyon direncine, şekillen- 300 serisi östenitik kalitelerin yaygın olarak kullanılma- parlak, daha beyaz bir metali tercih
dirilebilirliğe ve kaynaklanabilirliğe sahip olsa da, dal- sına yol açmıştır. eder. 200 ve 300 serisi paslanmaz çe-
galanan nikel fiyatları bazı şirketlerin ferritik alaşımlar likler, doğal çalışma sertleştirme özel-
oluşturmak için önlem almasına neden olmuştur. Tüm Kaynaklanabilirlik: Birçok ekipman, kaynak ile imal likleri nedeniyle çizilmeye karşı daha
paslanmaz çelik kalitelerinin yaklaşık yüzde 20’si fer- edilmektedir. Nikelli östenitik çeliker diğer kalitelere dayanıklıdır.
ritik bir mikroyapıya sahiptir ve 430 en yaygın kulla- göre üstün kaynaklanabilirliğe sahiptir, 304 ve 316 Tip-
nılanıdır. Ferrit, vücut merkezli kübik kristal bir adet leri dünyada en çok imal edilen paslanmaz çeliklerdir. Üretim Kolaylığı: Son kullanıcı açısın- Akülerde nikel kullanımı düşük maliyet, yüksek enerji yoğunluğu ve
ortada ve her köşede bir demir atomu yapısından dolayı dan östenitik çeliklerin üretim sürecin- büyük depolama kapasitesi sağlar
çok az miktarda karbon emer. Merkezdeki demir ato- Dayanıklılık - Tokluk: Bir malzemenin kırılmadan de uzun yıllardır kazanılan deneyimler,
mu, ferritik paslanmaz çeliklere manyetik özellik verir. enerjiyi emme yeteneği birçok mühendislik uygulama- yaygın kullanımlar, çok yönlülükleri ve Bir elektrik pili, iki elektrot - bir anot ve bir katot - ve bir elektrolit
Ferritik paslanmaz çelikler, sınırlı korozyon direnci ve sında esastır. Çoğu paslanmaz çelik, oda sıcaklığında üretim ölçekleri, tüm şekil ve miktar- içeren bir veya daha fazla elektrokimyasal hücreden oluşur. İki elekt-
ortalama mukavemet ve sertliklerinden dolayı daha az iyi tokluğa sahiptir, ancak sıcaklık azaldıkça ferritik larda, dünyanın her yerinde geniş ve rot elektriği ileten bir yolla bağlandığında, elektronlar birinden diğe-
kullanılır. çelik kırılgan olur, kriyojenik sıcaklıklarda kullanım ekonomik olarak kullanılabilir olmala- rine akabilir. Bir pil elektrik gücü sağlamak için kullanıldığında, anot
için uygun olmayan hale gelir. Bunun aksine, östenitik rını sağlamaktadır. - bir devre ile harici bir cihaza bağlandığında - akacak ve enerji verecek
Martenzitik Paslanmaz Çelikler (400 Serisi): Eser paslanmaz çelikler sıvı helyum sıcaklıklarında (-270 C) elektronlar sağlar.
o
miktarda nikel, % 11,5-14 krom, % 0,1’den az karbon bile tokluğunu korur, bu nedenle Tip 304 gibi kaliteler Nikel Günümüzdeki
içeren 403, 410, 416 ve 420 serisi, bu grupta yeralan en kriyojenik uygulamalar için yaygın olarak kullanılmak- Batarya Devriminin Pillerin başlıca iki tipi vardır. Birincil piller tek kullanımlıktır; ikincil
tipik ürünlerdir. Bu çelikler manyetiktir, ısıl işlem gö- tadır. Gölgedeki Aktörüdür piller şarj edilebilir ve tekrar kullanılabilir. İkincil piller, otomobillerde
rebilen bıçaklarda, kesici aletlerin yanı sıra dental ve bulunan kurşun-asit akü, NiCd (Nikel Kadmiyum), NiMH (Nikel Me-
cerrahi ekipmanlarda kullanılır. Östenitik kalitelerden Yüksek Sıcaklık Özellikleri: Nikel ilavesi, östenitik Nikel (Ni), şarj edilebilir batarya- tal Hidrit) ve Li-ion (Lityum iyon) gibi çeşitlerde üretilir. Nikel, aşağı-
farklı olarak, Martenzitik Kalite Çelikler ısıl işlemle kalitelere diğer kalitelere, özellikle de sürtünmeye karşı lar kategorisinde önce nikel kadmi- daki tabloda görüldüğü gibi Li-ion dahil olmak üzere birçok ikincil pil
sertleştirilebilir. koyma kabiliyetine göre daha iyi yüksek sıcaklık muka- yum (NiCd) bataryalarda, daha sonra tasarımının katotları için önemli bir bileşendir.
vemeti verir. Östenitik kaliteler yüksek sıcaklık uygula- 1980’lerde öne çıkan daha uzun ömür-
Dubleks Paslanmaz Çelikler: Östenit oluşturucuların maları için ve yangın direncinin gerekli olduğu yerlerde lü nikel metal hidrür (NiMH) batarya-
toplam içeriği azaldıkça, paslanmaz çeliğin yapısı yüzde tercih edilmektedir. larda kullanılmaya başlandı. 1990’ların
100 östenitten bir östenit - ferrit (gövde merkezli kübik ortalarında, Toyota Prius’taki hibrit
kristal) karışımına dönüşür; bunlar Dubleks Paslanmaz Korozyon Direnci: Paslanmaz çeliklerin korozyon di- araçlarda NiMH pillerin ilk kullanı-
Çeliklerdir. Nikel, östenit fazının yapısını stabilize et- rencini esasen krom bakımından zengin oksit tabakası mı görüldü. Nikel, aynı zamanda iyon
meye devam eder. Ticari açıdan önemli tüm dubleks oluşturur. Bununla birlikte, bu tabaka, özellikle klo- devriminin çoğuna güç veren lityum-i-
kaliteler, önemli oranda, yüzde 1 veya daha fazla nikel rürlerin varlığında hasara karşı hassastır ve bu hasar, yon (Li-ion) pillere vazgeçilmez katkı
- 48 - - 49 -
SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ