Page 51 - TMD_Nisan_2020
P. 51

EMTİA DÜNYASI

 ve % 0,3’e kadar karbon içeren 200 serisi paslanmaz   içerir. Dubleks kalitelerin iki fazlı yapısı, onları diğer   oyuklaşma ve aralık korozyonu gibi   sağladı. Elektrikli el aletleri ve dijital kameralara adapte olmaları taşı-
 çelikler,  300  serisi  yerine  kullanımı  kısmen  ikame     östenitik kalitelerden doğal olarak daha güçlü kılar.   lokal korozyonun başlamasına neden   nabilir cihazların tüketici tercih potansiyelini ortaya çıkardı, sonuçta
 edebilen uygun maliyetli bir alternatif olarak kabul   Biraz daha yüksek krom içerikleri, standart derecelere   olabilir. Hem molibden hem de azot,   çalışma ve yaşam tarzımız radikal biçimde değişti. Li-iyon piller için ilk
 edilmektedir. Demir - çelik teknolojisindeki gelişme-  kıyasla biraz daha gelişmiş korozyon direnci sağlar.   klorürlerin varlığında çukurun başla-  ticari uygulamalar başlangıçta video kameralarda ortaya çıktı ve sonra
 ler, güçlü bir östenit oluşturucu madde olan azotun ve   masına karşı direnci arttırır. Nikel, baş-  akıllı telefonlarda, dizüstü bilgisayarlarda ve şimdi kullandığımız diğer
 manganezin çeliğe kontrollü bir şekilde eklenmesine   Çöktürme Sertleştirme (PH) Kalite Çelikleri: Çöktür-  latma aşamasını etkilemez, ancak hem   birçok taşınabilir cihazda görüldü. Nikelin pillerde kullanılmasının en
 izin vermiştir. Bu gelişmeler, tüm nikelin ostenitik ya-  me Sertleştirme (PH) Kalite Çelikleri ısıl işlem yoluyla   oyuklaşmanın hem de çatlak korozyo-  büyük avantajı, daha düşük maliyetle, daha yüksek enerji yoğunluğu
 pıdan uzaklaştırılabileceğini düşündürse de, bugün pi-  yüksek mukavemet de geliştirebilir. PH derecelerinin   nunun yayılma hızının azaltılmasında   ve daha fazla depolama kapasitesi sağlanmasıdır. Nikel içeren pil tek-
 yasada bulunan tüm yüksek manganlı östenitik kaliteler   çeşitli aileleri vardır, ancak hepsi nikel içerir. Martensi-  önemlidir.   nolojisindeki gelişmeler, her bir kWh pil depolama maliyetinin daha
 hala önemli bir nikel ilavesine sahiptir.   tik ailenin aksine ısıl işlem bir söndürme aşaması içer-  rekabetçi olmasına yardımcı oldu. Rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir
 mez.       Parlaklık: İlk bakışta, tüm paslanmaz   enerji kaynaklarından aralıklı enerji üretiminin depolama maliyeti  gün
 Ferritik Paslanmaz Çelikler (400 Serisi): Ferritik çe-  çelik kaliteleri benzer görünse de, aynı   geçtikçe azalarak daha rekabetçi hale geldi, böylece bu tür enerjilerin
 likler, molibden, alüminyum veya titanyum gibi diğer  Nikel’in Sağladığı Östenitik Doku   şekilde parlatılmış yüzey kaplamaları-  fosil yakıtları ikame etmesi kolaylaştı.
 alaşım elementleriyle birlikte, eser miktarda nikel, %  Yapısının Karakteristikleri  nın yan yana karşılaştırmaları renk ve
 10,5-27 krom, % 0,1’den az karbon içerir. 405, 409, 430,   parlaklık bakımından farklılıklar gös-  Nikel’in Şarj Edilebilir Pil Teknolojilerinde Önemi
 442 ve 446 bu grupta yeralan en tipik ürünlerdir.Bu   Şekillendirilebilirlik:  Östenitik yapının karakteris-  terir. Görünüm ve estetik nitelikler her
 manyetik çelikler ısıl işlemle sertleştirilemez, soğuk iş-  tikleri paslanmaz çeliklere iyi gerilme sünekliği ve iyi   zaman bir zevk meselesi olacaktır; an-
 lemle güçlendirilebilir. Nikel içeriğini azaltarak hiç ös-  şekillendirilebilirlik  verir.  Bu  iyi  şekillendirilebilirlik,   cak tüketiciler genellikle 300 serisinin

    tenit içermeyen kaliteler üretilebilir. Östenitik kaliteler   mutfak lavaboları, tencere ve tavalar gibi ürünler için   popülaritesinin şahit olduğu gibi daha
 tipik olarak daha iyi genel korozyon direncine, şekillen-  300 serisi östenitik kalitelerin yaygın olarak kullanılma-  parlak, daha beyaz bir metali tercih
 dirilebilirliğe ve kaynaklanabilirliğe sahip olsa da, dal-  sına yol açmıştır.  eder. 200 ve 300 serisi paslanmaz çe-
 galanan nikel fiyatları bazı şirketlerin ferritik alaşımlar   likler, doğal çalışma sertleştirme özel-
 oluşturmak için önlem almasına neden olmuştur. Tüm   Kaynaklanabilirlik: Birçok ekipman, kaynak  ile  imal   likleri  nedeniyle  çizilmeye  karşı  daha
 paslanmaz  çelik  kalitelerinin  yaklaşık  yüzde  20’si  fer-  edilmektedir. Nikelli östenitik çeliker diğer kalitelere   dayanıklıdır.
 ritik bir mikroyapıya sahiptir ve 430 en yaygın kulla-  göre üstün kaynaklanabilirliğe sahiptir, 304 ve 316 Tip-
 nılanıdır. Ferrit, vücut merkezli kübik kristal bir adet   leri dünyada en çok imal edilen paslanmaz çeliklerdir.   Üretim Kolaylığı: Son kullanıcı açısın-   Akülerde nikel kullanımı düşük maliyet, yüksek enerji yoğunluğu ve
 ortada ve her köşede bir demir atomu yapısından dolayı   dan östenitik çeliklerin üretim sürecin-  büyük depolama kapasitesi sağlar
 çok az miktarda karbon emer. Merkezdeki demir ato-  Dayanıklılık - Tokluk: Bir malzemenin kırılmadan   de uzun yıllardır kazanılan deneyimler,
 mu, ferritik paslanmaz çeliklere manyetik özellik verir.   enerjiyi emme yeteneği birçok mühendislik uygulama-  yaygın kullanımlar, çok yönlülükleri ve   Bir elektrik pili, iki elektrot - bir anot ve bir katot - ve bir elektrolit
 Ferritik paslanmaz çelikler, sınırlı korozyon direnci ve   sında esastır. Çoğu paslanmaz çelik, oda sıcaklığında   üretim ölçekleri, tüm şekil ve miktar-  içeren bir veya daha fazla elektrokimyasal hücreden oluşur. İki elekt-
 ortalama mukavemet ve sertliklerinden dolayı daha az   iyi tokluğa sahiptir, ancak sıcaklık azaldıkça ferritik   larda, dünyanın her yerinde geniş ve   rot elektriği ileten bir yolla bağlandığında, elektronlar birinden diğe-
 kullanılır.   çelik kırılgan olur, kriyojenik sıcaklıklarda kullanım   ekonomik olarak kullanılabilir olmala-  rine akabilir. Bir pil elektrik gücü sağlamak için kullanıldığında, anot
 için uygun olmayan hale gelir. Bunun aksine, östenitik   rını sağlamaktadır.   - bir devre ile harici bir cihaza bağlandığında - akacak ve enerji verecek
 Martenzitik Paslanmaz Çelikler (400 Serisi): Eser   paslanmaz çelikler sıvı helyum sıcaklıklarında (-270 C)   elektronlar sağlar.
 o
 miktarda nikel, % 11,5-14 krom, % 0,1’den az karbon   bile tokluğunu korur, bu nedenle Tip 304 gibi kaliteler   Nikel Günümüzdeki
 içeren 403, 410, 416 ve 420 serisi, bu grupta yeralan en   kriyojenik uygulamalar için yaygın olarak kullanılmak-  Batarya Devriminin   Pillerin başlıca iki tipi vardır. Birincil piller tek kullanımlıktır; ikincil
 tipik ürünlerdir. Bu çelikler manyetiktir, ısıl işlem gö-  tadır.  Gölgedeki Aktörüdür   piller şarj edilebilir ve tekrar kullanılabilir. İkincil piller, otomobillerde
 rebilen bıçaklarda, kesici aletlerin yanı sıra dental ve   bulunan kurşun-asit akü, NiCd (Nikel Kadmiyum), NiMH (Nikel Me-
 cerrahi ekipmanlarda kullanılır. Östenitik kalitelerden   Yüksek Sıcaklık Özellikleri: Nikel ilavesi, östenitik   Nikel  (Ni),  şarj  edilebilir  batarya-  tal Hidrit) ve Li-ion (Lityum iyon) gibi çeşitlerde üretilir. Nikel, aşağı-
 farklı  olarak,  Martenzitik  Kalite  Çelikler  ısıl  işlemle   kalitelere diğer kalitelere, özellikle de sürtünmeye karşı   lar  kategorisinde  önce  nikel  kadmi-  daki tabloda görüldüğü gibi Li-ion dahil olmak üzere birçok ikincil pil
 sertleştirilebilir.   koyma kabiliyetine göre daha iyi yüksek sıcaklık muka-  yum (NiCd) bataryalarda, daha sonra   tasarımının katotları için önemli bir bileşendir.
 vemeti verir. Östenitik kaliteler yüksek sıcaklık uygula-  1980’lerde öne çıkan daha uzun ömür-
 Dubleks Paslanmaz Çelikler: Östenit oluşturucuların   maları için ve yangın direncinin gerekli olduğu yerlerde   lü nikel metal hidrür (NiMH) batarya-
 toplam içeriği azaldıkça, paslanmaz çeliğin yapısı yüzde   tercih edilmektedir.   larda kullanılmaya başlandı. 1990’ların
 100 östenitten bir östenit - ferrit (gövde merkezli kübik   ortalarında, Toyota Prius’taki hibrit
 kristal) karışımına dönüşür; bunlar Dubleks Paslanmaz   Korozyon Direnci: Paslanmaz çeliklerin korozyon di-  araçlarda NiMH pillerin ilk kullanı-
 Çeliklerdir. Nikel, östenit fazının yapısını stabilize et-  rencini esasen krom bakımından zengin oksit tabakası   mı görüldü. Nikel, aynı zamanda iyon
 meye devam eder. Ticari açıdan önemli tüm dubleks   oluşturur.  Bununla  birlikte,  bu  tabaka,  özellikle  klo-  devriminin çoğuna güç veren lityum-i-
 kaliteler, önemli oranda, yüzde 1 veya daha fazla nikel   rürlerin varlığında hasara karşı hassastır ve bu hasar,   yon (Li-ion) pillere vazgeçilmez katkı

 - 48 -                                                 - 49 -
 SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ                     SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56