Page 90 - TMD_Nisan_2020

MADENCİLİK VE HUKUK

ve Çin arasındaki mücadele ara- rım politikaları nedeniyle sorunlar olarak merkezi ekonomik plan- • Yeraltı haklarının elde edilmesi kınma Bakanlığı) (2010 - 2014 Kazakistan’da
sında kaldı. 1847’de Kazak Hanı yaşandı. Pek çok Kazak Boyu, Uy- lama siyaseti özel yatırımcıların ile ilgili yeni hükümler arasında bu bakanlığın adı Madencilik Faaliyetlerini
olan “Kenesarı Han” döneminde gur Bölgesine göç etti. II Dünya isteklerine ve daha çok Pazar eko- • Mülkiyette esas geçerli evrak “Endüstri ve yeni Teknolojiler Etkileyen Diğer Mevzuat
Ruslar, Kazak cüzleri üzerindeki Savaşı’nda zor dönemler geçiren nomisine uydurulmaya çalışılsa da olarak yeniden “Ruhsatname”- Bakanlığı = Ministry of In-
egemenliklerini tam olarak sağla- ve nüfusunda büyük azalma olan devlet haklarını ve milli şirketleri nin (lisansın) kabul edilmesi. dustry and New Technologies” Faaliyet alanı türüne bağlı olarak
dılar. 1863’te tüm Orta Asya’da bir Kazakistan SSC, Sovyet Sosyalist koruyan tedbirlerin bir çoğu halen (Uranyum müstesna). (Daha idi.) (Ondan önce ise Enerji ve madencilik endüstrisini etkileyen
“Türkestan Genel Valiliği” kuruldu Cumhuriyetler Birliği dönemi bo- yürürlüktedir. önce devletle yapılan “anlaş- Maden kaynakları Bakanlığı = diğer kanunlar şunlardır:
ve bölge bölümlere ayrıldı. Bu dö- yunca Sovyet tarım politikalarının malar = contracts” esas geçerli Ministry of Energy and Mine-
nemlerde Ruslar, Kazak Bölgesini, uygulandığı bir merkez oldu. 1990 Kazakistan’da Maden Kanunu ola- evrak kabul ediliyordu.) ral Resources idi.) 1) Kazakistan Vergi Kanunu (10
“Kazak Kırgızları Hanlığı” olarak yılında meydana gelen ekonomik rak geçen 1996 tarihli ve 2828 Sa- • Yeraltı kullanım haklarının 2) Enerji Bakanlığı: (Ministry of Aralık 2008)
adlandırdı. 1900’lerle birlikte pek krizler ve Sovyet Sosyalist Cum- yılı “Yeraltı Kaynakları ve Yeraltı askıya alınmasında (faaliyetin Enegy)(Petrol, doğal gazla kö- 2) Arazi Kanunu (20 Haziran
çok Rus, Kırgız bozkırlarına yer- huriyetler Birliği’nin yıkılmasın- Kaynaklarının Kullanımı” karar- durdurulmasında) veya son- mür ve uranyum madenlerini 2003)
leşmeye başladı. 1906’da Orta As- dan sonra 1991 yılında bağımsız namesi 24 Haziran 2010’da tadi- landırılmasında, ruhsat veril- yönetir) (2010 - 2014 arası bu 3) Çevre Kanunu (09 Ocak 2007)
ya’yı Rusya’ya bağlayan demiryolu bir devlet olarak dünya arenasında lata uğramış ve “Yeraltı Kanunu” mesi ve anlaşma şartlarının bakanlığın adı: Petrol ve Doğal 4) İş Kanunu (15 Mayıs 2007)
bitirildi. Açlık ve politik sebepler- yerini aldı. adıyla 2010 yılı sonunda yürürlüğe belirlenmesinde değişik devlet Gaz Bakanlığı. “Ministry of Oil 5) Su Kanunu (09 Temmuz 2003)
le 1912-1917 yılları arasında Rus girmişti. İşte bu Yeraltı Kanunu’da kurumlarının yetkilendirilme- and Gas” idi.) (Daha önce ise 6) Asil Metaller ve Kıymetli Taşlar
hükümetine karşı Orta Asya’da Kazakistan Maden 2017 yılı sonlarında Kazakistan si. bu bakanlık “Enerji ve Maden Kanunu (14 Ocak 2016)

ayaklanma başladı. 1917’de Çarlık Mevzuatı Cumhuriyeti Parlamentosu’nda ta- • Yeraltı hak ve varlıklarının de- Kaynakları Bakanlığı olarak 7) Mimari, Şehir Planlaması ve
Rusya’da ihtilal olması sebebiyle dil edildi ve 2018’de yürürlüğe gir- vir işlemlerinde yeni kurallar anılıyordu.) İnşaat İşleri Kanunu (16 Tem-
Orta Asya’da bağımsız dönem ya- Devlet Politikası mesi planlandı. “Yeraltı Kanunu” getirilmesi. 3) Yerel İdari Birimler: (Örneğin muz 2001)
şandı. 1917-1920 yılları arasında Sovyetlerden Kalan Miras madenlerle birlikte petrol ve do- Astana ve Almaty Bölgeleri 8) İzinler ve Bildirim Kanunu (16
eski Kazak Cüzleri bir araya gele- ğalgaza ait hükümleri de içermek- Yeraltı Kanununa Göre “Akimat”ları: Bölge başkanlığı Mayıs 2014)
rek bağımsız “Alaş Orda Devleti”ni Kazakistan 1991’den beri Pazar tedir. Aşağıda bu kanunu ve tadi- Maden Türleri ve belediye başkanlıkları). Bu 9) Gümrük kanunu (30 Haziran
kurdular. Hükümet başkanı, Alik- ekonomisi ve dünyaya açılma he- latının getirdiği değişiklikleri ana birimler Çok Bulunan Mine- 2010) ile Gümrükler ve Güm-
han Bokeikhanov, başkenti Semey deflerinde kanuni hükümler çer- hatları ile açıklamaya çalışacağız. Kazakistan’da Kanun madenleri üç ralleri (Kum ve kil v.d. gibi) yö- rük Birlikleri Kanunu
olan bu devlet üç yıl yaşayabildi. çevesinde çalışma konularında çok kategoriye ayırmaktadır. Bunlar: netir. 10)Yeraltı Faaliyetlerinde Mal, İş
1920’den sonra Ruslar egemenliği önemli ilerlemeler kaydetmiştir. Kanunun Getirdiği ve Hizmet Tedariki Yönetme-
ele geçirdiler ve bu tarihten sonra Ancak 70 yıllık sovyet döneminin Değişiklikler 1- Hidrokarbonlar (Petrol ve Do- MID Bakanlığı bir alt kuruluşu likleri (30 Ocak 2015’te MID
“Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler mirasının etkisi hala çekilmek- ğal Gaz) olarak, Jeoloji Komitesi (Comit- tarafından yayınlanmıştır.)
Birliği” dönemi başladı. tedir. Devlet Politikası karma bir • Madencilik ve Petrol Endüstri- 2- Katı Madenler tee on Geology and Subsoil Use)
ekonomi politikasıdır. Ananevi sine ait hükümlerin ayrılması 3- Çok Bulunan madenler (Kum, kanalıyla madenciliği yönetir. Je- Yeraltı Haklarının Elde
1920’de Ruslar Orta Asya’da iki Kil v.d.) oloji Komitesi’nin Bölge Birimleri Edilme Mekanizması
Sovyet Cumhuriyeti kurdular. vardır. Merkezi (Orta) Bölge için Yeraltı Hakları: Kazakistan’da Keşif
Bu günkü Kazakistan’da kurulan Yeraltı Kanununa Göre (TsentrKazNedra), Batı Bölge bi- İzni (Reconnaissance) yoktur. Ona
cumhuriyete Ruslar “Kırgızistan Kazakistan’da rimi için (ZapKazNedra), Kuzey karşılık Maden Arama (Explora-
Özerk SSC” adını verdiler. 1925’te Madencilik Faaliyetlerini Bölgesi için (SevKazNedra), Doğu tion ve Prospecting) ile, bulunan
ise yanlış adlandırıldığı gerekçe- Yöneten Kurumlar Bölgesi için (VostKazNedra), Gü- ekonomik bir madenin değerlen-
si ile Rus yönetimi, Kırgızistan ney Bölgesi için (YuzhKazNedra) dirilmesi faaliyetleri ve bir de Je-
Özerk SSC adını, “Kazakistan Madenlerin cinsine göre Kaza- bölge birimleri yetkilidir. Bölge olojik Etüt kavramı vardır. Ki bu
Özerk SSC” olarak değiştirdi. İlk kistan’da üç değişik yetkili kurum Jeoloji komitelerinin kararları Ye- faaliyet bazen madencinin kendisi
dönemler Orenburg şehri de Kaza- vardır: rel Kalkınma ve Sosyal komitelerin veya bir müteahhit tarafından ye-
kistan’a dahildi. Ancak daha sonra 1) Katı madenleri yöneten: MID görüşleri de alınarak MID tarafın- rine getirilir. Jeolojik Etüt masraf-
Rusya’ya bağlandı. 1936’da “Özerk” (Ministry of Investment and dan işleme konur. larını madenci kendi bütçesinden
ibaresi kaldırılarak “Kazakistan Devlopment) (Yatırım ve Kal- karşılamış olsa bile bu ona Yeraltı
Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti”
kuruldu. 1924’ten 1934’e kadar ta-
- 88 - - 89 -
SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ