Page 91 - TMD_Nisan_2020
P. 91

MADENCİLİK VE HUKUK

 ve Çin arasındaki mücadele ara-  rım politikaları nedeniyle sorunlar   olarak  merkezi  ekonomik  plan-  •  Yeraltı haklarının elde edilmesi   kınma Bakanlığı) (2010 - 2014   Kazakistan’da
 sında kaldı. 1847’de Kazak Hanı   yaşandı. Pek çok Kazak Boyu, Uy-  lama  siyaseti  özel  yatırımcıların   ile ilgili yeni hükümler  arasında bu bakanlığın adı   Madencilik Faaliyetlerini
 olan  “Kenesarı  Han”  döneminde   gur Bölgesine göç etti. II Dünya   isteklerine ve daha çok Pazar eko-  •  Mülkiyette esas geçerli evrak   “Endüstri ve yeni Teknolojiler   Etkileyen Diğer Mevzuat
 Ruslar,  Kazak  cüzleri  üzerindeki   Savaşı’nda zor dönemler geçiren   nomisine uydurulmaya çalışılsa da   olarak yeniden “Ruhsatname”-  Bakanlığı = Ministry of In-
 egemenliklerini tam olarak sağla-  ve nüfusunda büyük azalma olan   devlet haklarını ve milli şirketleri   nin (lisansın) kabul edilmesi.   dustry and New Technologies”   Faaliyet alanı türüne bağlı olarak
 dılar. 1863’te tüm Orta Asya’da bir   Kazakistan  SSC,  Sovyet  Sosyalist   koruyan tedbirlerin bir çoğu halen   (Uranyum müstesna). (Daha   idi.) (Ondan önce ise Enerji ve   madencilik endüstrisini etkileyen
 “Türkestan Genel Valiliği” kuruldu   Cumhuriyetler Birliği dönemi bo-  yürürlüktedir.   önce devletle yapılan “anlaş-  Maden kaynakları Bakanlığı =   diğer kanunlar şunlardır:
 ve bölge bölümlere ayrıldı. Bu dö-  yunca Sovyet tarım politikalarının   malar = contracts” esas geçerli   Ministry of Energy and Mine-
 nemlerde Ruslar, Kazak Bölgesini,   uygulandığı bir merkez oldu. 1990   Kazakistan’da Maden Kanunu ola-  evrak kabul ediliyordu.)    ral Resources idi.)  1)  Kazakistan Vergi Kanunu (10
 “Kazak Kırgızları Hanlığı” olarak   yılında  meydana  gelen  ekonomik   rak geçen 1996 tarihli ve 2828 Sa-  •  Yeraltı kullanım haklarının   2)  Enerji Bakanlığı: (Ministry of   Aralık 2008)
 adlandırdı. 1900’lerle birlikte pek   krizler  ve Sovyet Sosyalist Cum-  yılı “Yeraltı Kaynakları ve Yeraltı   askıya alınmasında (faaliyetin   Enegy)(Petrol, doğal gazla kö-  2)  Arazi Kanunu (20 Haziran
 çok Rus, Kırgız bozkırlarına yer-  huriyetler Birliği’nin yıkılmasın-  Kaynaklarının Kullanımı” karar-  durdurulmasında) veya son-  mür ve uranyum madenlerini   2003)
 leşmeye başladı. 1906’da Orta As-  dan sonra 1991 yılında bağımsız   namesi 24 Haziran 2010’da tadi-  landırılmasında, ruhsat veril-  yönetir) (2010 - 2014 arası bu   3)  Çevre Kanunu (09 Ocak 2007)
 ya’yı Rusya’ya bağlayan demiryolu   bir devlet olarak dünya arenasında   lata uğramış ve “Yeraltı Kanunu”   mesi ve anlaşma şartlarının   bakanlığın adı: Petrol ve Doğal   4)  İş Kanunu (15 Mayıs 2007)
 bitirildi. Açlık ve politik sebepler-  yerini aldı.  adıyla 2010 yılı sonunda yürürlüğe   belirlenmesinde değişik devlet   Gaz Bakanlığı. “Ministry of Oil   5)  Su Kanunu (09 Temmuz 2003)
 le 1912-1917 yılları arasında Rus   girmişti. İşte bu Yeraltı Kanunu’da   kurumlarının yetkilendirilme-  and Gas” idi.) (Daha önce ise   6)  Asil Metaller ve Kıymetli Taşlar
 hükümetine  karşı  Orta  Asya’da   Kazakistan Maden   2017 yılı sonlarında Kazakistan   si.  bu bakanlık “Enerji ve Maden   Kanunu (14 Ocak 2016)


 ayaklanma başladı. 1917’de Çarlık   Mevzuatı  Cumhuriyeti Parlamentosu’nda ta-  •  Yeraltı hak ve varlıklarının de-  Kaynakları Bakanlığı olarak   7)  Mimari, Şehir Planlaması ve
 Rusya’da ihtilal olması sebebiyle   dil edildi ve 2018’de yürürlüğe gir-  vir işlemlerinde yeni kurallar   anılıyordu.)  İnşaat İşleri Kanunu (16 Tem-
 Orta Asya’da bağımsız dönem ya-  Devlet Politikası   mesi planlandı. “Yeraltı Kanunu”   getirilmesi.  3)  Yerel İdari Birimler: (Örneğin   muz 2001)
 şandı. 1917-1920 yılları arasında   Sovyetlerden Kalan Miras   madenlerle birlikte petrol ve do-  Astana ve Almaty Bölgeleri   8)  İzinler ve Bildirim Kanunu (16
 eski Kazak Cüzleri bir araya gele-  ğalgaza ait hükümleri de içermek-  Yeraltı Kanununa Göre  “Akimat”ları: Bölge başkanlığı   Mayıs 2014)
 rek bağımsız “Alaş Orda Devleti”ni   Kazakistan 1991’den beri Pazar   tedir. Aşağıda bu kanunu ve tadi-  Maden Türleri  ve belediye başkanlıkları). Bu   9)  Gümrük kanunu (30 Haziran
 kurdular. Hükümet başkanı, Alik-  ekonomisi ve dünyaya açılma he-  latının  getirdiği  değişiklikleri  ana   birimler Çok Bulunan Mine-  2010) ile Gümrükler ve Güm-
 han Bokeikhanov, başkenti Semey   deflerinde kanuni hükümler çer-  hatları ile açıklamaya çalışacağız.   Kazakistan’da Kanun madenleri üç   ralleri (Kum ve kil v.d. gibi) yö-  rük Birlikleri Kanunu
 olan bu devlet üç yıl yaşayabildi.   çevesinde çalışma konularında çok   kategoriye ayırmaktadır. Bunlar:  netir.   10)Yeraltı Faaliyetlerinde Mal, İş
 1920’den  sonra  Ruslar  egemenliği   önemli ilerlemeler kaydetmiştir.   Kanunun Getirdiği   ve Hizmet Tedariki Yönetme-
 ele geçirdiler ve bu tarihten sonra   Ancak 70 yıllık sovyet döneminin   Değişiklikler  1-  Hidrokarbonlar (Petrol ve Do-  MID Bakanlığı bir alt kuruluşu   likleri (30 Ocak 2015’te MID
 “Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler   mirasının  etkisi  hala  çekilmek-  ğal Gaz)  olarak, Jeoloji Komitesi (Comit-  tarafından yayınlanmıştır.)
 Birliği” dönemi başladı.  tedir. Devlet Politikası karma bir   •  Madencilik ve Petrol Endüstri-  2-  Katı Madenler  tee on Geology and Subsoil Use)
 ekonomi politikasıdır. Ananevi   sine ait hükümlerin ayrılması  3-  Çok Bulunan madenler (Kum,   kanalıyla madenciliği yönetir. Je-  Yeraltı Haklarının Elde
 1920’de Ruslar Orta Asya’da iki   Kil v.d.)  oloji Komitesi’nin Bölge Birimleri   Edilme Mekanizması
 Sovyet Cumhuriyeti kurdular.               vardır. Merkezi (Orta) Bölge için   Yeraltı Hakları: Kazakistan’da Keşif
 Bu  günkü  Kazakistan’da  kurulan   Yeraltı Kanununa Göre  (TsentrKazNedra),  Batı  Bölge  bi-  İzni (Reconnaissance) yoktur. Ona
 cumhuriyete Ruslar “Kırgızistan   Kazakistan’da   rimi için (ZapKazNedra), Kuzey   karşılık Maden Arama (Explora-
 Özerk SSC” adını verdiler. 1925’te   Madencilik Faaliyetlerini  Bölgesi için (SevKazNedra), Doğu   tion ve Prospecting) ile, bulunan
 ise  yanlış  adlandırıldığı  gerekçe-  Yöneten Kurumlar  Bölgesi için (VostKazNedra), Gü-  ekonomik bir madenin değerlen-
 si ile Rus yönetimi, Kırgızistan           ney Bölgesi için (YuzhKazNedra)   dirilmesi faaliyetleri ve bir de Je-
 Özerk SSC adını, “Kazakistan   Madenlerin cinsine göre Kaza-  bölge birimleri yetkilidir. Bölge   olojik Etüt kavramı vardır. Ki bu
 Özerk SSC” olarak değiştirdi. İlk   kistan’da üç değişik yetkili kurum   Jeoloji komitelerinin kararları Ye-  faaliyet bazen madencinin kendisi
 dönemler Orenburg şehri de Kaza-  vardır:   rel Kalkınma ve Sosyal komitelerin   veya bir müteahhit tarafından ye-
 kistan’a dahildi. Ancak daha sonra   1)  Katı madenleri yöneten: MID     görüşleri de alınarak MID tarafın-  rine getirilir. Jeolojik Etüt masraf-
 Rusya’ya bağlandı. 1936’da “Özerk”   (Ministry of Investment and   dan işleme konur.   larını madenci kendi bütçesinden
 ibaresi kaldırılarak “Kazakistan   Devlopment) (Yatırım ve Kal-           karşılamış olsa bile bu ona Yeraltı
 Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti”
 kuruldu. 1924’ten 1934’e kadar ta-
 - 88 -                                                 - 89 -
 SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ                     SEKTÖRDEN HABERLER BÜLTENİ
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96